SEYDİŞEHİRLİ AHMED BURHANEDDİN BEY (1890-1951)

Seydişehir Basınının 20.yüzyılın ilk çeyreğindeki Konya Gazetelerindeki güçlü temsilcilerinden birisi Seydişehirli Ahmed Burhaneddin Bey idi.

Konuyla ilgili olarak Tarihçi Ercan Arslan şunları ifade etti: Ahmed Burhaneddin Bey 1890 yılında Seydişehir’de doğdu. Babası Belediye başkanlarından İbrahim Sabri Efendi (1864-1927), annesi Kadı Mehmet Efendi’nin kızı Saliha Hanım’dır. Konya Hukuk Mektebi’ talebeliği esnasında aynı zamanda Konya Vilayet Gazetesinde başyazarlık yapmıştır. Seydişehir’in Konya’daki güçlü seslerinden olan A.Burhaneddin Bey, aynı zamanda Ord.Prof.Dr. Mahmud Sadi Irmak’ın ağabeyidir. Ahmed Burhaneddin Bey’in kalemle yazmanın önemini anlatan 27 Ocak 1909 (14 Kanunısani 1324,numaro 1903) tarihli Konya Vilayet Gazetesindeki “Kalem” başlıklı yazısı şöyledir:

KALEM :“(Nun vel kalemi)... mediha-i ilahiyesine mazhariyetle iktisâb-ı şeref etmiş olan kalem vasıta-i terekkiyat-ı ümemdir. Kalem Cenab-ı Fahri Kainatın babül ilim tavsif-i celiliyle muazzez ve (eddibü evladeküm bil-kitabe...) emri haydaranesiyle mübeccel olmuşdur. Kalem medeniyet ve insaniyetin vahşet ve cehalete karşı kullandığı bir alet-i müdafeai galibanedir. Kalem sanatın, marifetin, vasıtai intişarı efkârı âliye ve hissiyatı necibenin vesile-i ulviyyet nisârıdır.Kalemi zahirede adi bir sazdır. Lakin hakikatde efkârı beşeriyye-i şaşaa-i fûyüzat-ı maârifden istifade-yap eylemekle mümtazdır. Uyunu müstekan-ı tenvir eden kütübü muhtelife-i ilmiyye fenniyye ve edebiyye eazımı ulema ve füdalanın sünuhat-ı fikriyyesi ise cemiyeti beşeriyenin ....dide-i mübahatı olan kalemin mahsulu marifetidir. Bunca eshabı ilim ve irfanın kudret-i fıtriyyesinden ciyadet-i karihasından necabet-i hissiyatından bizi müstefid eyleyen kalem değilmidir. Hilkat-ı ademden beri zuhura gelmiş olan ahvali beşeriyyeyi enzarı hakikat-ı perestanemiz önüne koyarak bize insaniyetimizi öğreten kalem değilmidir. Küre-i zeminin şekil ve hakikatını kamerin devrini güneşin mahiyetini hasılı bil-cümle hakayık-ı eşyayı semere-i kemaliyle kağıd üzerinde göstererek esrar-ı tabiata bize vukuf peyda ettiren kalem değilmidir. İnsanların refah-ı hal ile hayatını idameye hukukunu muhafazaya mesa-i bulunan kütübü kanuniye tahririne vusatat iden kalem değilmidir. Kalemi lebrizi surur ruh-i garik-i hubur eyleyen manazarı bediayı arz iden kalem değil midir?

Kalem olmasa idi incila bahş afâk olan marifetin medeniyetin ziyâsı cihana nasıl intişar ider idi. Kalem olmasa idi hissiyatı beşeriyeyi tarif ve tasvire malumat ve müşahedat-ı insaniyeyi ifade ve beyana hangi âlet vüsatat ederdi? Göz yaşları serairi kalbiyenin bir tercüman-ı şifahisi ise kalem de tahririsidir. Kalem olmasa idi yekdiğerinden uzak bulunan insanlarca lüzumu bedidar olan muhabire keyfiyeti nasıl kabil olabilirdi? Bu halde lisan-ı hakikat cemiyet-i beşeriyeye kıymet-i takdir olunmaz hizmet itmekde bulunan hame-i icaz perveri (Nihâli Seadet) tavsifiyle tebcil eylemiş olsa sezâ değil midir? İşte şurada kendi mahiyetini tasvire çalışan bu küçücük kalemin kaderi dünyalar kadar büyüktür. Öyleyse çalışalım nur-u marifetle fikirlerimizi tenvire gayret edelim de kalemimizle memleketimize ve hükümetimize sadıkane ve müftehirane (övünülesi) hizmetler ifasına muvaffak olalım”

Tarihçi Arslan devam ederek “Öğrencilik yıllarında Konya Vilayet Gazetesinde başyazarlık seviyesinde güçlü bir ses olan Seydişehirli Ahmed Burhaneddin Bey Memleketin çeşitli yerlerinde Avukatlık yapmış, soyadı kanunu sonrası Anadolu soyadını almıştır.1951 yılında vefat etmiştir. Seydişehir’de Akyol Mezarlığında medfundur. Seydişehir Rüştiye Mektebi talebelerinden Ali Seyfeddin Bey, Seydişehirli Kemal Bey, Seydişehirli Öğretmen Zeki Bey dönemin diğer önde gelen yazarlarındandır. Seydişehir’de bir gazete çıkarmaya muvaffak olamasalar da Konya’daki Gazetelerde Seydişehir’in birer temsilcisi, fikir insanı konumunda olmuşlardır. Bu nedenle Seydişehir Basınının köklerini dönemin Konya’daki gazetelerinde bulmak mümkündür” dedi.