SEYDİŞEHİR’DE GAYRİMÜSLİM ÖĞRENCİLER

Osmanlı’dan Cumhuriyete Seydişehir kentinde gayrimüslim Rum ve Ermeni ailelerin varlığı bilinmekte. Bu ailelerin çocukları şehirde bulunan okullarda Osmanlı-Türk ailelerinin çocukları ile birlikte eğitim öğretim faaliyetlerinden faydalanmışlardı. Konuyla ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz Tarihçi Ercan Arslan şu açıklamalarda bulundu:

“ Seydişehir kentinde bulunan Rüştiye mektebi, Merkez İptidai Mektebi, Mustafa Necip Bey Mektebi, Numune Mektebi, Seydişehir Özek Okulu, Seydişehir Merkez ilkokulu gibi eğitim kurumlarında kentteki gayrimüslim Ermeni ve Rum ailelerin çocukları da eğitim öğretim görmüşlerdi. Seydişehir Rüştiyesi’nde 16 Temmuz 1904 yılında ilk yıl talebelerinden Sova Ağa oğlu Yuvani Efendi 12 yaşında idi. Okulun 1906 yılı 1.sene öğrencilerinden bir tanesi de Cemır Ağa oğlu Mıgırdiç Efendiydi. Okulun 2 Temmuz 1911 yılı birinci sene öğrencilerinden Rayalon Efendi oğlu Karabet Efendi 13 yaşındaydı. İkinci yıl öğrencilerinden Serob Ağa oğlu Artin Efendi idi. 24 Haziran 1912 yılı ilk sene öğrencilerinden Hovaç Ağa oğlu Hristo Efendi 16 yaşındaydı. Üçüncü sene öğrencilerinden Haçir Ağa oğlu Mihran Efendi ise 15 yaşında idi.

Seydişehir Merkez İptidai Mektebi 13 Ocak 1915 tarihinde 1.sene öğrencilerinden 162 numaralı İstidraki Efendi oğlu Hristo ‘nun doğum yeri Aydın Vilayeti’nin Çal Kazası’nın Demirci Molla Hüseyin Mahallesi idi. Rapayan Efendi oğlu Miran Efendi ise Seydişehir doğumlu idi. Okul numarası 188 idi. Mustafa Necip Bey İptidaisi’nin 7 Haziran 1915 tarihli imtihan cetvelinde Hovaç Efendi’nin iki oğlundan 164 numaralı Niko Efendi 4.sene öğrencilerindendi. 16 yaşında idi. Diğeri ise üçüncü sene öğrencilerinden 165 numaralı Nikom Efendi idi. Seydişehir Numune Mektebi 1919 yılı ikinci yıl öğrencilerinden 3 numaralı Hovaç Efendi oğlu Filip Efendi 15 yaşında idi. Bu öğrenciler Kuran-ı Kerim, Tecvid, Malumat-ı Diniye derslerinden muaf tutulmuşlardı. Seydişehir kentindeki gayri müslim ailelerin o yıllarda kız çocuklarını okullara gönderdiklerine dair bir kayda ulaşmadık. Aynı yıllarda kentteki Osmanlı Türk ailelerinin ise kız çocuklarını eğitim öğretim haklarından mahrum etmediklerini mevcut okullardaki kız öğrencilerin varlığından biliyoruz” dedi.

Tarihçi Arslan sözlerine devam ederek “Cumhuriyet Türkiye’sinde ise bu durum devam etti.1934-35 eğitim öğretim yılında Seydişehir Özek (merkez) Okulu üçüncü sınıf öğrencilerinden bir tanesi de 3 numaralı Ohannes oğlu Bedros idi. Ohannes ailesi Seydişehir’e sonradan gelmiş olan Manisa Ermenilerindendi. Bedros 1925 yılı Seydişehir doğumludur. Aile soyadı kanunu sonrasında önce Sepetçi, sonra Sayan soyadını almıştır. Bedros Sayan uzun yıllar kentimizde terzilik yapmıştır. Eşi Beyşehir Ermenilerinden Şagat Hanım’dır. Sayan ailesiyle tanışma imkanım oldu. Kendilerinden Seydişehir’le ilgili anılarını dinledik. Çocukları Ohannes 1952-57 yılları arasında merkez ilkokulunda eğitim gördü.1953-1954 eğitim öğretim yılında 2.sınıfta numarası 485 idi. Kız kardeşi Efron ise Okulun 1957-58 eğitim öğretim yılı öğrencilerindendi. 4-A sınıfında okuyan 120 nolu Efron 10 yaşında idi. Sayan ailesi Seydişehir’den her zaman özlemle bahsetmektedirler. Burada Özkal, Eşen, Doğu, Ulutaş, Gülpınar, Aksakbağı, Zilanlı Aileleri başta olmak üzere çok güzel komşuluk, arkadaşlık ilişkileri olmuştu” de